INCONVENIENT THRUTH
Tot op heden wordt het kolonialisme nog niet verplicht onderwezen in het middelbaar onderwijs. Onze steden staan nog vol met standbeelden voor Leopold II en ook huldigingen van het koloniaal verleden zijn geen uitzondering. Om het debat rond de kolonisatie, de oorzaken en het blijvende racisme te begrijpen moeten we de geschiedenis van dichterbij bekijken en de belangen analyseren die aan de basis van de kolonisatie liggen.
In 1885 werden alle beschikbare gronden eigendom van de staat, en dus van Leopold II. Het Ministerie van Koloniën is duidelijk over de bestemming van de meest bruikbare Congolese gronden: “het mag niet dat inboorlingen gronden die door hun situatie en de andere geografische omstandigheden bijzonder goed geschikt zijn voor de kolonisatie of de landbouw door Europeanen, die eventueel vacant zouden liggen, in bezit nemen of er hun activiteiten uitbreiden, waardoor zij de invoering van de Europese kolonisatie zouden beletten of bemoeilijken, daar waar zij mogelijk is”. Het gevolg was dat de Congolese bevolking van haar grond verdreven werd, waar families soms al eeuwen woonden.
Het kolonialisme, het neokolonialisme en de gigantische winsten die erachter schuilgaan moesten gelegitimeerd worden. Hierboven beschreef ik al hoe de kolonisatie vaak omschreven werd als een positieve zaak voor de kolonie, tot op de dag van vandaag. Dit was echter niet voldoende. Om het kolonialisme te verantwoorden werd beroep gedaan op racisme. De kolonisatie kwam op gang met hulp van de Katholieke Kerk. Op bevel van Paus Leo XIII zocht kardinaal Lavigerie in België kandidaten voor de “nieuwe beschavende en christelijke kruistocht”. De kolonisatie was deel van de beschavingsmissie voor de Europeanen. Deze missie werd ondersteund door een racistische ideologie
Dat de rijkdom van de rijkste Belgen tot op vandaag voor grote delen gebouwd is op de uitbuiting van de Congolezen, is een waarheid die het establishment niet wilt erkennen. We kunnen enkel het racisme begrijpen en er de strijd tegen voeren als we dat beseffen. Nog steeds is het in het Belgisch onderwijs niet verplicht om de koloniale geschiedenis te onderwijzen. Het leerplan moet geüpdatet worden en er moet op een serieuze manier met ons koloniaal verleden omgegaan worden. Als het koloniaal verleden onderwezen wordt, zal ook de nadruk moeten gelegd worden op de winstbelangen die achter de kolonisatie schuilgaan. Onderwijs rond de kolonisatie zal noch het racisme, noch de structurele uitbuiting van het globale zuiden uitbannen, maar het is wel een noodzakelijk eerste stap om het probleem te analyseren. En dat probleem is een economisch systeem gebaseerd op winst en uitbuiting.
Het is de strijd tegen de roofbouw van de multinationals in Congo, waar nog steeds kinderen in kobaltmijnen werken. Het is ook de strijd tegen het racisme en paternalisme dat nog steeds gebruikt wordt om het neokolonialisme te rechtvaardigen. En het is vooral de strijd tegen een economisch systeem gebaseerd op winst en uitbuiting dat de ongelijkheid vergroot en de wereld steeds opdeelt in onderdrukkers en onderdrukten.
